Arabic 
Bengali 
Chinese (Simplified) 
Dutch 
English 
French 
German 
Hindi 
Indonesian 
Italian 
Japanese 
Korean 
Malay 
Persian 
Portuguese 
Russian 
Sindhi 
Spanish 
Thai 
Turkish 
Urdu 
Vietnamese
Ví tiền điện tử là một trong những phần cơ bản trong quá trình giao dịch crypto, giúp bạn lưu trữ, gửi và nhận tiền thông qua các mạng blockchain. Trong bài viết này, Wikibinance sẽ giúp bạn nắm rõ những thông tin quan trọng liên quan đến ví tiền điện tử.
Ví tiền điện tử là gì?
Nói ngắn gọn, ví tiền điện tử là một công cụ mà bạn có thể sử dụng để tương tác với mạng blockchain. Có nhiều loại ví tiền điện tử khác nhau và chúng có thể được chia thành hai nhóm chính: Ví nóng (ví phần mềm), ví lạnh (ví phần cứng).
Phần lớn ví tiền điện tử là ví nóng, vì nó mang lại sự thuận tiện cho người dùng hơn ví lạnh. Tuy nhiên, ví lạnh được nhiều người xem là giải pháp cất giữ tiền an toàn nhất. Ngoài ra còn có ví giấy, ví này được in ra trên một tờ giấy nhưng hiện nay, việc sử dụng chúng bị xem là lỗi thời và không đáng tin cậy.
Ví tiền điện tử hoạt động như thế nào?
Không như mọi người thường nghĩ, ví tiền điện tử không thực sự lưu trữ tài sản kỹ thuật số. Thực tế, nó là một ứng dụng cung cấp các công cụ cần thiết để tương tác với blockchain. Nói cách khác, các ví này có thể tạo ra thông tin cần thiết để gửi và nhận tiền điện tử thông qua các giao dịch trên blockchain. Một trong những thông tin cần thiết đó bao gồm một hoặc nhiều cặp khóa Public Key (khóa công khai) và Private Key (khóa riêng tư).
Ví này cũng bao gồm một địa chỉ, là một định danh bằng các chữ cái và số được tạo ra dựa trên Public Key và Private Key. Về bản chất, một địa chỉ như vậy là một vị trí cụ thể trên blockchain, nơi mà các coin có thể được gửi đến. Điều này có nghĩa là bạn có thể chia sẻ địa chỉ của mình với người khác để nhận tiền nhưng bạn không bao giờ được tiết lộ Private Key của mình cho bất kỳ ai.
Private Key cung cấp quyền truy cập vào tiền điện tử của bạn, bất kể bạn sử dụng ví nào. Vì vậy, ngay cả khi máy tính hoặc điện thoại thông minh của bạn bị xâm nhập trái phép, bạn vẫn có thể truy cập vào tiền của mình từ một thiết bị khác – miễn là bạn có Private Key (hoặc Seed Phrase) tương ứng.
Các coin không bao giờ thực sự rời khỏi blockchain. Chúng chỉ được chuyển từ địa chỉ này sang địa chỉ khác.
Có thực sự cần ví tiền điện tử để giao dịch tiền điện tử không?
Câu trả lời đơn giản là có. Cho dù bạn là một trader thường xuyên hay một HODLer (người nắm giữ Bitcoin), bạn vẫn cần có địa chỉ ví để lưu trữ và giao dịch tiền điện tử.
Ví nóng
Ví nóng hay còn được hiểu là ví phần mềm: là kho lưu trữ số có thể kết nối qua điện thoại hoặc máy tính có internet. Chính vì vẫn phải phụ thuộc vào internet, nên ví nóng không an toàn trước tin tặc như ví lạnh. Với một số sàn giao dịch đặc biệt, bạn sẽ được cung cấp ví nóng riêng bên cạnh lựa chọn để tiền lại trên sàn.
“Nhờ khả năng kết nối với sàn giao dịch, ví nóng đem lại sự thuận tiện hơn cho người dùng và thị trường này cũng được phổ cập rộng rãi hơn”. Nicole DeCicco, người sáng lập CryptoConsultz đã trả lời trong cuộc phỏng vấn gần đây với báo Next advisor. “Nhưng giữ tiền trực tuyến cũng có thể lại đem lại rủi ro”.
Sử dụng ví nóng bạn có thể chuyển tiền điện tử về lại sàn giao dịch dễ dàng khi muốn rút tiền hoặc tham gia bán. Và điều này vẫn an toàn hơn so với để tiền lại trên sàn, hơn nữa còn có nhiều tiện ích miễn phí đi kèm. Ví nóng thường miễn phí trong khi sử dụng ví lạnh thì phải tốn 50-200 đô la. Tuy nhiên trước những cuộc tấn công an ninh mạng, thì ví nóng không thể có biện pháp đối phó hiệu quả.
Ví nóng (ví phần mềm) có nhiều loại khác nhau, mỗi loại có những đặc điểm riêng biệt. Hầu hết chúng đều được kết nối với Internet. Dưới đây là những mô tả cơ bản về một số loại ví phổ biến và quan trọng nhất: ví web, ví desktop và ví di động.
Ví web
Bạn có thể sử dụng ví web để truy cập vào các blockchain, thông qua giao diện trình duyệt mà không cần phải tải về hoặc cài đặt bất kỳ thứ gì. Nó gồm cả ví sàn giao dịch và các ví trên trình duyệt khác. Trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể tạo ví mới và đặt mật khẩu cá nhân để truy cập. Tuy nhiên, một số nhà cung cấp dịch vụ sẽ thay mặt bạn giữ và quản lý các Private Key. Mặc dù điều này có thể thuận tiện hơn cho những người dùng thiếu kinh nghiệm nhưng đây là cách làm chứa đựng nhiều rủi ro.
Khi bạn không giữ Private Key của mình, đồng nghĩa với việc bạn đang tin tưởng và giao tiền của mình cho người khác. Để giải quyết vấn đề này, nhiều ví web hiện đã cho phép bạn quản lý các khóa của ví một cách hoàn toàn hoặc thông qua quyền kiểm soát được chia sẻ (thông qua mô hình đa chữ ký). Vì vậy, điều quan trọng là phải kiểm tra kỹ thuật của từng ví trước khi chọn ví phù hợp nhất với mình.
Khi sử dụng các sàn giao dịch tiền điện tử, bạn nên cân nhắc sử dụng các công cụ bảo vệ có sẵn. Sàn giao dịch Binance cung cấp một số tính năng bảo mật, chẳng hạn như quản lý thiết bị, xác thực đa yếu tố, mã chống tấn công giả mạo và quản lý địa chỉ rút tiền.
Ví desktop
Đúng như tên gọi, ví desktop là một phần mềm bạn tải về và hoạt động cục bộ trên máy tính. Không giống như một số phiên bản hoạt động trên web, ví desktop cung cấp cho bạn toàn quyền kiểm soát đối với các khóa và tiền của mình. Khi bạn tạo một ví desktop mới, một tệp có tên [wallet.dat] sẽ được lưu trữ cục bộ trên máy tính của bạn. Tệp này chứa thông tin Private Key được sử dụng để truy cập vào các địa chỉ tiền điện tử của bạn. Vì vậy, bạn nên mã hóa tệp này bằng mật khẩu cá nhân.
Nếu bạn mã hóa ví desktop của mình, bạn sẽ được yêu cầu cung cấp mật khẩu mỗi khi chạy phần mềm và phần mềm có thể đọc tệp wallet.dat. Nếu bạn làm mất tệp này hoặc quên mật khẩu, rất có thể bạn sẽ mất quyền truy cập vào tiền của mình.
Do đó, điều quan trọng là phải sao lưu và giữ tệp wallet.dat ở nơi an toàn. Ngoài ra, bạn có thể xuất Private Key hoặc Seed Phrase (cụm từ ghi nhớ) tương ứng. Bằng cách này, bạn sẽ có thể truy cập vào tiền của mình trên các thiết bị khác trong trường hợp máy tính của bạn ngừng hoạt động hoặc không thể truy cập được vì một lý do nào đó.
Nói chung, ví desktop có thể được coi là an toàn hơn hầu hết các ví web, nhưng điều quan trọng là phải đảm bảo máy tính của bạn sạch virút và phần mềm độc hại trước khi thiết lập và sử dụng ví tiền điện tử.
Ví di động
Ví di động hoạt động giống như các ví tiền điện tử dùng trên máy tính để bàn nhưng chúng được thiết kế như các ứng dụng trên điện thoại thông minh. Chúng khá thuận tiện vì chúng cho phép bạn gửi và nhận tiền điện tử thông qua việc sử dụng mã QR.
Do đó, ví di động đặc biệt thích hợp để thực hiện các giao dịch và thanh toán hàng ngày, khiến chúng trở thành một lựa chọn khả thi để chi tiêu Bitcoin, BNB và các loại tiền điện tử khác trong thế giới thực. Trust Wallet là một ví dụ nổi bật về ví tiền điện tử di động.
Tuy nhiên, cũng giống như máy tính, ví di động dễ bị nhiễm các ứng dụng độc hại và phần mềm độc hại. Vì vậy, bạn nên mã hóa ví di động của mình bằng mật khẩu và sao lưu Private Key (hoặc Seed Phrase) trong trường hợp điện thoại thông minh của bạn bị mất hoặc bị hỏng.
Ví lạnh
Xem thêm: Hướng dẫn kết nối Ledger Nano với Binance Smart Chain
Ví lạnh hay còn có tên khác là ví phần cứng hoặc kho lạnh: là một thiết bị vật lý ngoại tuyến có thể giữ tiền điện tử của bạn. Một số ví lạnh có dạng giống USB. Việc lưu trữ ngoại tuyến có thể giúp tiền của bạn an toàn hơn trước các hacker. Tuy nhiên nó đem lại một rủi ro khác, các kho chứa này là ngoại tuyến và không có bản sao, nếu bạn làm mất ví, bạn sẽ mất quyền truy cập và sử dụng tài khoản. Chi phí lên tới 200 đô la của loại hình này cũng là đáng cân nhắc khi có nhiều sự lựa chọn rẻ hơn.
Mặc dù ví lạnh cản trở việc hacker đánh cắp tiền của bạn, nhưng điều này không phải là không xảy ra trong trường hợp bạn mua phải ví cũ đã bị can thiệp kỹ thuật. Bạn nên mua ví lạnh của mình trực tiếp từ nhà sản xuất. Và ví lạnh càng có ích hơn khi bạn có ý định mua hoặc tích trữ tiền điện tử trong thời gian dài. Nếu bạn chỉ đang tham gia mua bán trao đổi trong thời gian ngắn hoặc đơn giản là hold tạm thời và muốn cash out nhanh, thì ví nóng hoặc thậm chí là để lại tiền trên sàn sẽ thuận tiện và hợp lý hơn.
Để khắc phục tình trạng hạn chế khả năng truy cập, bạn có thể sử dụng Binance DEX để kết nối thiết bị của mình trực tiếp với nền tảng giao dịch. Đây là một cách an toàn để truy cập vào tiền của bạn vì các Private Key không bao giờ rời khỏi thiết bị của bạn. Một số nhà cung cấp dịch vụ ví web cũng cung cấp dịch vụ tương tự, cho phép kết nối ví lạnh với giao diện trình duyệt của họ.
Bạn nên xem xét việc sử dụng ví lạnh (ví phần cứng) nếu có kế hoạch giữ tiễn điện tử trong một thời gian dài hoặc nếu bạn đang nắm giữ một lượng lớn tiền điện tử. Hiện tại, hầu hết các ví phần cứng đều cho phép bạn thiết lập mã PIN để bảo vệ thiết bị của mình, cũng như thiết lập cụm từ dự phòng – cụm từ có thể được sử dụng trong trường hợp ví của bạn bị mất.
Ví giấy
Ví giấy là một tờ giấy trên đó in địa chỉ tiền điện tử và Private Key dưới dạng mã QR. Các mã này có thể được quét để thực hiện các giao dịch tiền điện tử.
Một số trang web ví giấy cho phép bạn tải xuống mã của họ để tạo địa chỉ và các khóa mới khi ngoại tuyến. Do đó, những chiếc ví này có khả năng cao trong việc chống lại các cuộc tấn công hack trực tuyến và có thể được coi là một giải pháp thay thế cho lưu trữ lạnh.
Tuy nhiên, do có nhiều sai sót, việc sử dụng ví giấy hiện được coi là nguy hiểm và không nên được khuyến khích. Nếu bạn vẫn muốn sử dụng nó, bạn phải hiểu về những rủi ro có thể phát sinh. Lỗ hổng lớn của ví giấy là chúng không thích hợp để gửi một phần tiền trong tài khoản, mà chỉ gửi được toàn bộ số dư trong cùng một lúc.
VD: Bạn có một ví giấy và cần thực hiện nhiều giao dịch để nạp tiền vào nó, tổng cộng là 10 BTC. Để có thể chi 2 BTC, bạn phải gửi tất cả 10 BTC vào một loại ví khác (ví dụ: ví desktop), rồi sau đó mới có thể chi tiêu một phần (2 BTC) trong số tiền. Kết thúc giao dịch, bạn phải gửi lại 8 BTC vào một ví giấy mới, mặc dù ví phần cứng hoặc phần mềm sẽ là lựa chọn tốt hơn.
Về mặt kỹ thuật, nếu bạn nhập Private Key của ví giấy vào ví mềm trên desktop và chỉ tiêu một phần tiền, số tiền còn lại sẽ được gửi đến [Địa chỉ thay đổi] được tạo tự động bởi giao thức Bitcoin. Nếu bạn không đặt thủ công địa chỉ thay đổi thành địa chỉ mà bạn kiểm soát, bạn có thể sẽ mất tiền của mình.
Hầu hết các ví phần mềm ngày nay sẽ xử lý thay đổi này cho bạn, ví sẽ gửi số coin còn lại đến một địa chỉ là một phần trong ví của bạn. Nhưng điều quan trọng cần nhớ là ví giấy của bạn sẽ trống không sau khi gửi tiền trong giao dịch đầu tiên – bất kể số tiền là bao nhiêu. Vì vậy, đừng mong sau đó có thể sử dụng lại.
Tầm quan trọng của sao lưu
Mất quyền truy cập vào ví tiền điện tử có thể khiến bạn phải trả một cái giá rất lớn.
Vì vậy, bạn phải có biện pháp sao lưu ví. Trong nhiều trường hợp, điều này được thực hiện chỉ bằng cách sao lưu các tệp wallet.dat hoặc các Seed Phrase. Về cơ bản, Seed Phrase hoạt động giống như một khóa gốc để tạo và cấp quyền truy cập vào tất cả các khóa và địa chỉ trong ví tiền điện tử. Ngoài ra, nếu bạn mã hóa mật khẩu, hãy nhớ sao lưu mật khẩu của mình.
Để người khác biết được Seed Phrase – khóa cá nhân của bạn sẽ khiến bạn trả một cái giá lớn hơn.
Nhiều người thường nói đùa rằng: không được cho ai biết khóa cá nhân của bạn, kể cả là vợ chồng. Khóa cá nhân giúp bạn khôi phục ví trong trường hợp phần mềm hoặc máy tính, điện thoại (phần cứng) gặp sự cố.
Sử dụng khóa cá nhân giúp bạn truy cập lại ví, và người khác cũng có thể truy cập ví của bạn nếu họ có khóa cá nhân đó.
Ví nóng – Ví lạnh, đâu là lựa chọn tối ưu?
Ví lạnh là thiết bị ngoại tuyến nên luôn được đánh giá cao về mặt bảo mật, tuy nhiên các yếu tố liên quan đi kèm cũng cần được xem xét. Nếu bạn không muốn tiêu tốn một khoản phí hoặc lo lắng về việc phải trông coi một thiết bị vật lý, thì ví nóng nên được ưu tiên.
Ví nóng cũng đem lại một số trải nghiệm thân thiện hơn với người dùng như kết nối trực tiếp với các sàn giao dịch và chuyển khoản thuận tiện, dễ dàng.
Nhìn chung cả hai hình thức đều có mức độ bảo mật cao hơn so với lưu trữ tiền điện tử trực tiếp trên sàn giao dịch. Nhưng với bất kỳ lựa chọn nào, người dùng luôn cần xem xét nhu cầu của bản thân và các yếu tố phù hợp. Đối với các sàn lớn và uy tín như Coinbase hay Binance, bạn vẫn có thể yên tâm để vài trăm đô la tiền quỹ lại trên sàn. Với số tiền cao hơn, sự bảo mật tăng cường của ví tiền điện tử là khá cần thiết.
